Jak to jest z tym „r” w języku angielskim?

Okazuje się, że odpowiedź na to pytanie nie jest prosta. Kiedy wymawiamy „r” w języku angielskim? To jedno z pierwszych pytań jakie się nasuwają osobom zaczynającym przygodę z tym językiem. Zastanawiacie się pewnie, jakie to ma znaczenie. Dzisiaj rozwiążemy tą zagadkę.

Zacznijmy od tego, że wyróżniamy dwa typy wymowy angielskiej: rotyczną i nierotyczną. Jest to związane z występowaniem rotyzacji w języku angielskim.

Rotyzacja (rhoticity) jest to wymawianie „r” przez spółgłoskami.

W odmianach języka angielskiego, w których występuje rotyzacja „r” jest wymawiane zawsze, niezależnie od tego, w której części wyrazu występuje. Rotyczne „r” (rhotic „r”) jest słyszalne w angielskim w takich krajach jak Irlandia, USA, Kanada czy Szkocja.

Nierotyczne „r” (non-rhotic „r”) występuje w języku angielskim, np. w Anglii, Walii, Australii, Nowej Zelandii. Są to akcenty, w których „r” nie jest wymawiane, chyba że: 

1. Po r następuje samogłoska. 
2. Znajduje się ono na początku wyrazu.

LINKING R i INTRUSIVE R

Istotną kwestią jest to, że zasada 1) dotyczy nie tylko pojedynczych wyrazów, ale obowiązuje też przy ciągach wyrazów. Często, słuchając dłuższych wypowiedzi Anglików, możemy usłyszeć „r” na końcu wyrazów. Jest to tzw. linking „r”, które jest wymawiane, jeśli w zdaniu mamy wyraz kończący się na nierotyczne „r”, a po nim następuje wyraz zaczynający się samogłoską, np. Here I am. /hi:ərai’æm/. Linking „r” łączy wyrazy, dzięki czemu mowa jest bardziej płynna.

Podobną funkcję ma intrusive „r”. Pojawia się ono na końcach wyrazów zakończonych na /ə/, /ɪə/, /ɑː/, /ɔː/, po których następuje wyraz zaczynający się samogłoską, np. The idea[ɹ] of it. Jak widać, „r” nie występuje w żadnym z wyrazów w podanym zdaniu, ale mimo to jest słyszalne, ponieważ zostało nijako wtrącone między wyrazami.

Pamiętajcie, że linking „r” i intrusive „r” występują wyłącznie w nierotycznej odmianie języka angielskiego. 

Tutaj możecie posłuchać obu akcentów 

KF

Czytaj więcej

Kłopotliwe słówka: reason, cause i purpose

Zapraszam na pierwszy w tym roku wpis z cyklu kłopotliwe słówka. Dzisiaj skupię się na wyrażaniu powodu i celu po angielsku. Wyjaśnię Wam poprawne użycie wyrazów „reason”, „cause” i „purpose”.

CAUSE CZY RAESON

„Cause” i „reason” są często uważane za synonimy, dlatego uczniowie od razu zakładają, że rzeczowniki te można stosować zamienne, ponieważ kontekst zostanie taki sam (bywają przypadki tłumaczenia tych dwóch słów jako „powód”) . Otóż NIE, „cause” czy „reason” to nie synonimy lecz dwa wyrazy o różnych znaczeniach.

„Cause” to po polsku ‘przyczyna’, czyli ‘wydarzenie, czynność lub osoba powodująca określony efekt’, np.

The cause of the accident was excessive speed. – Przyczyną wypadku była nadmierna prędkość.

“Reason” powinno być rozumiane jako ‘akt myślenia, polegający na wyciąganiu wniosków i stosowany w celu uzasadnienia postępowania lub poparcia określonej opinii’. Mówiąc prościej, „reason” to powód danego zachowania wynikający z przemyśleń.

Give me the reason of your decision. – Podaj mi powód swojej decyzji.

PURPOSE CZY REASON

Rzeczownik „purpose” oznacza po polsku ‘cel, powód dla którego coś robimy’.

What is the purpose of this mission? – Jaki jest cel tej misji?

Uczniom trudno jest określić różnicę między „purpose” i „reason”. Mówiąc najprościej, słówko „reason” stosujemy, kiedy ‘chcemy uzasadnić nasze postępowanie, kiedy mówimy dlaczego zachowujemy się tak a nie inaczej’. Natomiast „purpose” to ‘cel naszego działania, rezultat, do którego dążymy’.

Wniosek: słowa uważane za synonimy nie zawsze nimi naprawdę są. Jak widać, pozory mylą.

KF

Czytaj więcej

Włoskie klimaty

Za oknem szaro i zimno, więc dzisiaj przeniesiemy się do kraju słynącego m. in. z ciepłego klimatu, pizzy, makaronów oraz wina. Włochy - inaczej Italia - kraj położony w południowej części Europy, a dokładnie na Półwyspie Apenińskim. To jeden z najchętniej odwiedzanych przez turystów miejsc. Co więc warto wiedzieć o włoskiej kulturze zanim tam pojedziemy?

Język

We Włoszech dominuje język włoski. Wybierając się do Włoch, trzeba koniecznie go znać, ponieważ bardzo niewiele osób mówi tam po angielsku. Włosi wychodzą najwyraźniej z założenia, że przyjeżdżając do ich kraju, powinniśmy znać ich język ojczysty. Nawet jeśli nie znamy języka zbyt dobrze, to z Włochem musimy rozmawiać po włosku. Szanse na to, że porozumiemy się w innym języku są małe. Charakterystyczną cechą języka włoskiego są lokalne dialekty. Będzie on więc brzmiał inaczej w różnych regionach.

Włoska kultura jedzenia

Zacznijmy od kultury picia kawy. Zamawiając kawę (caffè), dostaniemy mocną kawę w małej filiżance. Włoskie cappuccino pije się tylko rano. Włosi nie piją kawy tak jak Polacy, tzn. nie delektują się nią, długo przy tym rozmawiając. Tam kawę pije się szybko. Przy zamawianiu warto pamiętać, że najpierw trzeba zapłacić i odebrać paragon przy kasie, a dopiero potem zamówić kawę przy barze (ta kolejność dotyczy wszystkich napojów).

Jeśli chodzi o posiłki, to tutaj też obowiązują pewne zasady, np. określona kolejność zamawiania dań w restauracji. Posiłek zaczynamy od przystawki, następnie makaron i na koniec mięso lub ryba z warzywami. Do posiłku możemy zamówić wodę lub wino, z którego Włochy słyną. Obiad w restauracjach jest podawany w godzinach od 12.30 do 15.30. Potem kuchnia jest nieczynna do pory kolacji. W czasie sjesty i obiadu sklepy są zamknięte. Jeśli gościcie u włoskiej rodziny, pamiętajcie, aby zjeść posiłek do końca, jeśli zostawicie coś na talerzu możecie urazić osobę przygotowującą posiłek.

Ciekawostki

• Do włoskiej pizzy nie podaje się dodatkowych sosów.
• We włoskich kinach zagraniczne filmy puszczane są z dubbingiem (nie z napisami).
•  Najpopularniejsze nazwisko we Włoszech to Rossi, a najkrótsze nazwiska składają się tylko z dwóch liter. 
•  Liczba 17 jest uważana za symbol nieszczęścia.

KF

Czytaj więcej

Mr, Master, Mrs czy Miss?

W języku polskim często używamy zwrotów grzecznościowych Pan, Pani. W języku angielskim takie zwroty też występują, chociaż głównie formie pisemnej. Mr, Master, Mrs a może Miss? Dzisiaj rozwieję Wasze wątpliwości dotyczące poprawnego użycia tych angielskich zwrotów.

Jak zwrócimy się do mężczyzny?

Po angielsku istnieją dwie formy grzecznościowe, których możemy użyć zwracając się do mężczyzny – Mr i Master. Pierwszy zwrot to skrót od Mister. Odnosi się on do mężczyzny w każdym wieku. (Zasadniczo Mr jest mężczyzną po ślubie, jednak ta reguła jest niezwykle rzadko przestrzegana). Drugim zwrotem grzecznościowym jest Master. Określenie to jest spotykane w formie pisemnej w pismach o charakterze formalnym i odnosi się do chłopców poniżej 13 roku życia. (Możecie się spotkać z przypadkiem, gdy Master to mężczyzna, który jest kawalerem).

Jak zwrócimy się do kobiety?

Jak grzecznie zwrócić się do kobiety? Mamy trzy formy do wyboru: Mrs, Miss i Ms.

Mrs i Miss to skróty od słowa Mistress, które w dawnych czasach oznaczało Panią domu. Mrs (pełna forma Missis) odnosi się do kobiet, które są lub były mężatkami. Natomiast Miss to kobieta niezamężna, czyli po prostu panna. Istnieje też forma grzecznościowa Ms. W przeciwieństwie do dwóch wcześniejszych zwrotów, Ms nie określa stanu cywilnego kobiety, dlatego też jest najczęściej stosowana w odniesieniu do kobiet.

Piszemy z kropką czy bez?

To zależy, której odmiany języka angielskiego używamy. W brytyjskiej – po skrótach grzecznościowych nie piszemy kropki, ale w amerykańskiej kropki występują (Mr. Mrs. Ms.).

KF

Czytaj więcej